19 marca 2025 r. podczas międzynarodowego Kongresu Paliwowego, zorganizowanego przez Polską Organizację Przemysłu i Handlu Naftowego, którego jednym z partnerów był Związek Pracodawców Transport i Logistyka Polska, 12 organizacji reprezentujących sektor paliwowy i branżę transportu drogowego podpisało wspólny apel do władz Unii Europejskiej.
Sygnatariusze wezwali do:
- ustanowienia spójnej strategii transportowej i energetycznej UE, umożliwiającej zwiększenie konkurencyjności i stworzenie równych szans w zakresie dekarbonizacji krajom Europy Środkowo-Wschodniej (CEE);
- realizowania celów Zielonego Ładu poprzez wdrożenie inteligentniejszych środków dekarbonizacji w ramach Czystego Ładu Przemysłowego;
- zapewnienia bezpieczeństwa paliwowego poprzez zwiększenie przepustowości infrastruktury rurociągowej, kolejowej i portowej.
W apelu podkreślono znaczenie przedsiębiorstw transportowych z Europy Środkowo-Wschodniej dla wymiany towarowej na jednolitym rynku Unii Europejskiej. Tym samym konkurencyjność unijnej gospodarki i jej zdolność do osiągnięcia wyznaczonych celów klimatycznych w dużym stopniu zależeć będą od efektywności procesu transformacji energetycznej przedsiębiorstw transportowych z naszego regionu. Niestety obecne ramy polityczne budzić mogą poważne zaniepokojenie sektora paliwowego i branży transportowej.
Jednym z wezwań apelu było: nie myl celów z narzędziami: zachowaj neutralność technologiczną w dążeniu do osiągnięcia celów neutralności węglowej.
Sygnatariusze wskazali, że zakaz stosowania pojazdów z silnikami spalinowymi (ICE) nie prowadzi do osiągnięcia celów klimatycznych, natomiast należy nadal koncentrować się na wiarygodnej i faktycznej redukcji emisji CO2 w oparciu o zasadę „od źródła do koła”, która eliminuje fałszywe narzędzia, które dyskredytujące ambitne cele UE i podważające jednolity rynek UE. Zrównoważone paliwa odnawialne są pilnie potrzebne wraz z elektryfikacją, aby osiągnąć zerową emisję netto w transporcie.
– Jeśli nie dopuścimy możliwości stosowania, innych niż elektryfikacja, neutralnych klimatycznie technologii oraz rozwiązań pozwalających nam na dekarbonizację transportu drogowego w alternatywny sposób, dojdzie do poważnych problemów gospodarczych UE, likwidacji setek tysięcy miejsc pracy oraz do poważnego obniżenia poziomu życia obywateli Unii Europejskiej – komentuje Maciej Wroński Prezes Transport i Logistyka Polska. – Koszty osiągnięcia zakładanych celów klimatycznych przez polską branżę transportu drogowego w drodze wymiany pojazdów spalinowych na elektryczne to corocznie wydatek kilkudziesięciu miliardów złotych przez okres najbliższych 15 lat. Takich pieniędzy nie mają polscy przewoźnicy. A na sfinansowanie tej wymiany przez rząd, producentów pojazdów sektor finansowy lub klientów, z pewnością nie możemy liczyć – dodaje Wroński.
Wśród innych spraw poruszonych w apelu znalazły się m.in. kwestie redystrybucji środków finansowych pozyskiwanych z podatków i opłat pobieranych za korzystanie z dróg, opóźnienia w rozwoju infrastruktury energetycznej dla zrównoważonych paliw odnawialnych oraz niedostatecznego wsparcia zrównoważonej produkcji i dystrybucji energii poprzez inteligentną politykę podatkową.
Sygnatariusze odnieśli się do faktu, iż podatki i opłaty dla użytkowników dróg znacznie wzrosły w ostatnich latach, ale dodatkowe dochody od użytkowników transportu drogowego nie zostały ponownie zainwestowane w przemysł w celu wspierania innowacji, dekarbonizacji i cyfryzacji. Zamiast tego wykorzystano je do finansowania innych sektorów, takich jak kolejnictwo.
Z kolei unijna strategia zerowej emisji netto nie jest dostosowana do faktycznego rozwoju infrastruktury zielonej energii, gotowości technicznej i zdolności inwestycyjnych, i jednocześnie zapewnia niezrównoważone wsparcie dla rozwoju infrastruktury pojazdów elektrycznych w porównaniu ze zrównoważonymi paliwami odnawialnymi (takimi jak HVO, bioLNG, bioLPG lub mieszanki e-paliw z biopaliwami), które mogą odegrać dużą rolę w perspektywie średnio- i długoterminowej, obok bezpośredniej i pośredniej elektryfikacji (energia elektryczna z akumulatorów i wodór).
Zapraszamy do podpisania apelu przez inne organizacje zrzeszające przewoźników drogowych z Polski oraz z innych państw wschodniej części środkowej Europy.
