GŁOS TLP W DYSKUSJI O WYNAGRODZENIU KIEROWCÓW

Warszawa, 14.04.2017 r.

STANOWISKO ZWIĄZKU PRACODAWCÓW „TRANSPORT I LOGISTYKA POLSKA”

W SPRAWIE MODELU WYNAGRADZANIA KIEROWCÓW WYKONUJĄCYCH PRZEWÓZ DROGOWY

Obecne rozwiązania uznające, iż kierowca wykonując swoje obowiązki jest jednocześnie w podróży służbowej, nie zapewniają bezpieczeństwa prawnego i ekonomicznego polskich pracodawców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe na terenie Unii Europejskiej. Związane jest to z faktem, iż w większości państw członkowskich Unii zaczęło stosować przepisy o delegowaniu do wysoko mobilnych pracowników transportu międzynarodowego, jak i wprowadzana jest sukcesywnie płaca minimalna, której według ustawodawstwa tych państw podlegają zagraniczni (w tym polscy) kierowcy wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe na terytorium tych państw.

Na poziomie realnej wypłaty, w większości przypadków polscy przewoźnicy spełniają wymagania związane z płacą minimalną. W bieżącej praktyce niektórych państw, brak jest jednak stabilności prawnej w zakresie elementów minimalnego krajowego wynagrodzenia. Nie wynika to tylko z zagranicznych krajowych przepisów, ale z praktyki na poziomie orzecznictwa I instancji administracyjnej. I tu rodzą się następujące zagrożenia:

  • permanentny brak pewności prawa dla przedsiębiorców – rozliczenie podróży służbowych uznawane jest za element płacy minimalnej w drodze interpretacji urzędników, lecz nie jest to dostatecznie trwała podstawa do budowania stabilności prawnej pracodawców. Może być ona zmieniona bez konieczności dokonania jakiejkolwiek zmiany w prawie. A to – ze względu na możliwość kontroli wynagrodzeń przez zagraniczne służby za dwa lata wstecz – może rodzić oczywiste bardzo poważne konsekwencje finansowe dla pracodawców jak i pracowników.
  • możliwość ekonomicznej eliminacji polskich przedsiębiorców z unijnego rynku przewozowego – w przypadku podważenia przez zagraniczne służby kontrolne należności za podróż służbową jako elementu płacy minimalnej (co wydaje się być już niedługo bardzo prawdopodobne), koszty pracy polskiego pracodawcy byłyby znacznie wyższe niż pracodawcy miejscowego. Oprócz zagranicznej płacy minimalnej (a po zmianie rewizji dyrektyw o delegowaniu – pełnej płacy), ze względu na nasze krajowe przepisy polski przewoźnik musiałby bowiem dodatkowo wypłacać należności z tytułu podróży służbowej.

 

Niezależnie od zagrożeń związanych z zagraniczną płacą minimalną trzeba wskazać uwagę na fakt, iż zasadność stosowania konstrukcji prawnej podróży służbowej kierowcy jest poddawana krytyce z uwagi na jej nieadekwatność do natury pracy kierowcy, zarówno przez doktrynę, orzecznictwo Sądu Najwyższego, jak i przez Trybunał Konstytucyjny (patrz uzasadnienie do wyroku TK z dnia 24 listopada 2016r. sygn. K 11/15). Utrzymywanie takiego rozwiązania powoduje dalszy brak stabilności orzeczniczej, a tym samym brak pewności prawa po zarówno stronie pracodawców, jak i pracowników. Uprawdopodabnia to zagrożenie dotychczasowe orzecznictwo sądów, a w szczególności działalność quasi legislacyjna Sądu Najwyższego, który przez swoje interpretacje prawa zaczyna tworzyć prawo, nowe normy prawne z istniejących przepisów, a które później – w odróżnieniu od prawa stanowionego przez Sejm i inne uprawnione konstytucyjnie organy – wywołują skutki ex tunc (wstecz).

Mając na uwadze powyższe okoliczności proponujemy:

1) Odejście od stosowania konstrukcji podróży służbowej do pracy kierowcy, i tym samym likwidację obowiązku wypłacania należności za taką podróż.

2) Potwierdzenie mobilnego charakteru pracy kierowcy i uznanie kierowcy za pracownika mobilnego (pojęcie pracownika mobilnego jest utrwalone w doktrynie, a także w debacie politycznej i ekonomicznej zarówno na poziomie krajowym, jak i na poziomie unijnym), poprzez stworzenie odpowiedniej definicji pracownika mobilnego w ustawie o czasie pracy kierowcy. Takie rozwiązanie ma zaletę, iż koreluje z prezentowanym w unijnej debacie na temat delegowania pracowników przez Polski Rząd poglądem, iż kierowca nie jest pracownikiem delegowanym, lecz mobilnym.

3) Wprowadzenie w ramach elementów wynagrodzenia – dobowego dodatku dla kierowcy jako pracownika mobilnego odrębnego dla kierowców wykonujących przewozy międzynarodowe i przewozy krajowe. Proponujemy następujące stawki:

  • od 200 do 400 złotych za dobę – dla kierowców wykonujących pracę za granicą za każdy dzień spędzony poza Polską,
  • od 75 do 140 złotych za dobę – dla kierowców wykonujących pracę w Polsce, za każdy dzień pobytu poza miejscowością, gdzie mieści się siedziba firmy.

 

4) Zwolnienie w całości dobowego dodatku dla kierowcy jako pracownika mobilnego z podatku dochodowego i ubezpieczeń społecznych, poprzez wprowadzenie stosownych zmian w ustawie o podatku dochodowym i w odpowiednim rozporządzeniu ministra właściwego dla spraw pracy.

Ponadto wychodząc naprzeciw oczekiwaniom związków zawodowych, proponujemy wprowadzenie swoistego lex specialis w sprawie należności za urlop dla kierowców jako pracowników mobilnych – kierowca mógłby otrzymywać za czas urlopu wynagrodzenie wyliczone na podstawie średniej z wypłat za ostatnie trzy miesiące (obliczanej jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy).

                           (-) Maciej Wroński, Prezes „Transport i Logistyka Polska”