20 października br. sejmowa Podkomisja nadzwyczajna rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. W przedłożonym projekcie Rząd w ramach walki o poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego zaproponował dosyć drastyczne zaostrzenie sankcji za wykroczenia przeciwko w bezpieczeństwu w komunikacji oraz za inne zagrażające brd naruszenia prawa.
Wśród rządowych propozycji można dla przykładu wymienić:
- Za wykroczenia w ruchu drogowym górna wysokość mandatu ma wzrosnąć dziesięciokrotnie z 500 zł do 5 000 zł, a górna granica grzywny nakładanej w postępowaniu sądowym sześciokrotnie z 5 000 zł do 30 000 zł;
- Za kolizję drogową skutkująca najdrobniejszym nawet zniszczeniem mienia (np. zadrapanie lakieru) i/lub z niestanowiącym przestępstwa uszkodzeniem ciała minimalna wysokość mandatu ma wynieść 1 500 zł;
- Za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych; wyprzedzanie, omijanie innego pojazdu na/przed przejściem dla pieszych, jazda po chodniku minimalna wysokość mandatu ma wynieść 1 500 zł;
- Za drugie takie samo wykroczenie w okresie dwóch lat (recydywa) minimalna wysokość mandatu ma także wynieść 1 500 zł
- Za przekroczenie prędkości o więcej niż 30 km/h minimalna wysokość mandatu ma wynieść 1 500 zł, a w przypadku recydywy minimum 3 000 zł
- Za niezastosowanie się do zakazu wyprzedzania minimalna wysokość mandatu ma wynieść 1 000 zł, a w przypadku recydywy minimum 2 000 zł
- Za prowadzenie pojazdu bez wymaganych uprawnień, minimalna wysokość mandatu ma wynieść 1 000 zł, a w przypadku recydywy minimum 2 000 zł
- Za omijanie opuszczonych/opuszczanych zapór kolejowych lub wjazd na przejazd kolejowy, gdy nie można kontynuować za nim jazdy minimalna wysokość mandatu ma wynieść 2000 zł,
- Za pojedyncze wykroczenie będzie można przypisać większą niż dotychczas liczbę punktów karnych (zamiast max 10 proponuje się 15 punktów), przy zachowanym dotychczasowym ich limicie wynoszącym 24 punkty;
- Okres po którym usuwane będą punkty karne zwiększy się z roku na dwa lata.
Takie drastyczne podniesienie wysokości kar może mieć bowiem niezamierzone negatywne skutki społeczne. Dlatego w sprawie tych skutków TLP wystosowało pismo do Przewodniczącego Podkomisji nadzwyczajnej Pana posła Jerzego Polaczka. W tym wystąpieniu zaproponowaliśmy także szereg rozwiązań racjonalizujących sankcje nakładane na kierowców. Przedstawiciele TLP wzięli także czynny udział w posiedzeniu Podkomisji.
Poza wszelką dyskusją pozostaje fakt, że kary za najcięższe i najbardziej niebezpieczne naruszenia powinny być surowe. Jednocześnie jednak kary powinny być też sprawiedliwe i proporcjonalne. W opinii TLP należałoby rozróżnić wysokość kar w zależności od dochodu i sytuacji materialnej osoby popełniającej wykroczenie. Co więcej, warto byłoby również brać pod uwagę czy naruszenie popełniane jest celowo i z pełną świadomością czy też może nieintencjonalnie, w sposób niezagrażający bezpieczeństwu ruchu drogowego.
Z całą pewnością w całym systemie kar i jedynie negatywnych bodźców dla kierujących niezwykle pożądane byłoby wprowadzenie pewnego rodzaju rozwiązań mających na celu uwzględnienie dotychczasowego stylu jazdy kierowcy. I tak na przykład można byłoby wprowadzić jednocześnie niższe kary od proponowanych dla kierujących, którzy w okresie np. dwóch ostatnich lat nie popełnili żadnego wykroczenia.
W naszej ocenie istnieje szansa, że w ramach poprawek zgłoszonych na posiedzeniu Podkomisji lub posiedzeniu plenarnym Sejmu przez uprawnionych do tego posłów, wysokość sankcji zaproponowanych przez Rząd ulegnie zmniejszeniu. Czy i jakiej wysokości obowiązywać będą przyszłe kary grzywny, o tym powinniśmy się dowiedzieć już wkrótce, po zakończeniu procesu legislacyjnego. Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to już 1 grudnia br. lub alternatywnie 1 stycznia 2022 roku.
TLP na bieżąco będzie informować o postępach procesu legislacyjnego w tej niezwykle ważnej dla wszystkich użytkowników polskich dróg kwestii.
Wystąpienie TLP w sprawie projektu
Opracował:
Artur Kalisiak
Koordynator ds. Projektów Strategicznych TLP
