„Real world matters” (”Rzeczywistość ma znaczenie”), tak podsumował debatę w Parlamencie Europejskim Mathew Baldwin z Komisji Europejskiej (DG Move). Europosłowie, przedstawiciele biznesu oraz zaproszeni goście z różnych krajów Unii Europejskiej debatowali w dniu 7 czerwca o Pakiecie Mobilności (konferencja „Mobility Package; Social and Employment issues in transport”). TLP wraz z członkami Sojuszu na rzecz przyszłości transportu uczestniczyła w debacie, w panelu przedstawicieli branży transportu.
Był to też dzień spotkań z europosłami i innymi przedstawicielami polskimi w Brukseli, jak i członkami Sojuszu na rzecz przyszłości tranaportu. Sojusz bardzo aktywnie włącza się we wszelkie istotne dla transportu prace instytucji europejskich oraz efektywnie funkcjonuje na poziomie krajowym.
Pakiet Mobilności Pracy, ogłoszony przez Komisję Europejską w dniu 31 maja br., już wzbudził liczne kontrowersje środowiska pracodawców oraz związków zawodowych. Pierwsze wstępne analizy Pakietu akcentują z jednej strony jego polityczną naturę (w zakresie delegowania), niezbieżność z realiami rynkowymi (część propozycji dot. czasu pracy), z drugiej, niedostateczny charakter socjalny. Debata w ramach Parlamentu Europejskiego zorganizowana przez europoseł Elżbietę Łukacijewską, Danutę Jazłowiecką oraz Marcusa Pieper jest początkiem trudnej dyskusji o przyszłym kształcie Pakietu, w tym w szczególności nowego modelu pracy kierowcy oraz nowych zasad kabotażu.
Komisja Europejska niezmienne podtrzymuje swoje stanowisko, iż Pakiet ma służyć rozwiązaniu obecnych problemów transportu międzynarodowego oraz poprawić standardy socjalne w transporcie. Pakiet, opierający się na trzech filarach – środowiskowym, innowacji/technologii w transporcie oraz socjalnym – jest jednym z kluczowych projektów Komisji Europejskiej oraz priorytetem politycznym większości państw członkowskich UE.
Uczestnicy panelu w tym z IRU, organizacji pracodawców niemieckich oraz z innych państw członkowskich UE (szczegółowe dane prelegentów w załączniku), a nawet przedstawiciele inspekcji kontrolnych akcentowali wątpliwości związane z konstrukcją delegowania pracowników w transporcie międzynarodowym. Pojawia się bowiem pytanie, czy nie jest to konstrukcja sztuczna w przypadku tak mobilnego charakteru pracy a proponowany 3 dniowy wyjątek od stosowania przepisów o delegowaniu pozorny.
Wątpliwości pojawiają się także w odniesieniu do kwestii rzekomo niższych wynagrodzeń w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w porównaniu z krajami zachodnimi UE. Hasło dumpingu socjalnego, politycznie nośne, nie ma pokrycia w rzeczywistych danych rynkowych. Dyskusja, od strony merytorycznej, zdaje się raczej dotyczyć różnic w systemach wynagrodzeń państw członkowskich a w konsekwencji ekwiwalencji wypłacanych świadczeń, rozliczanych na potrzeby krajowych płac minimalnych. Różnice w systemach wynagrodzeń stają się raczej uzasadnieniem twierdzenia o dumpingu socjalnym.
Wątpliwości pojawiają się także w zakresie praktycznych skutków zmian w zakresie czasu pracy i odpoczynku. Niezbędne będą bowiem analizy jak propozycje Komisji Europejskiej w tym zakresie mogą wpłynąć na możliwość efektywnego świadczenia usług przez firmy transportowe oraz jak ma wyglądać kwestia tzw. efektywnych kontroli tych przepisów, podobnie jak nowych przepisów kabotażowych.
Nie budzą tak głębokich kontrowersji propozycje dotyczące opłat czy rozszerzenia stosowania wybranych przepisów socjalnych do pojazdów poniżej 3.5 DMC.
Szczegółowe stanowiska IRU oraz pozostałych organizacji będą znane w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Jest to czas niezbędny na szczegółową analizę propozycji legislacyjnej (8 pakietów zmian) oraz jej bardzo obszernego uzasadnienia, które wymaga nie tylko analizy prawnej, ale i ekonomicznej.
Załączamy pierwszy pakiet dostępnych prezentacji z konferencji.
Zwracamy Państwa uwagę, że powakacyjne dyskusję o Pakiecie Mobilności będą koordynowane przez nową prezydencję UE. Od 1 lipca br Estonia przejmie po Malcie przewodnictwo w UE. W ramach priorytetów prezydencji estońskiej, z którymi można się już zapoznać i które były prezentowane na forum Parlamentu Europejskiego z końcem maja br., jest między innymi wzmacnianie jedności Unii, unijnej gospodarki oraz swobód traktatowych.
O szczegółach programu i priorytetów prezydencji estońskiej:
https://www.eesistumine.ee/en/presidency/priorities-estonian-presidency
Opracowała:
Joanna Jasiewicz
