Prezydencja Polski w Unii Europejskiej jest szansą, aby spróbować wprowadzić na unijną agendę ważne dla branży transportu drogowego zagadnienia. A o unijnej agendzie najlepiej rozmawiać z polskimi posłami do Parlamentu Europejskiego, z pracownikami Stałego Przedstawicielstwa RP w przy Unii Europejskiej i z urzędnikami Komisji Europejskiej. I taki właśnie cel miał wyjazd przedstawicieli Związku Pracodawców Transport i Logistyka Polska do Brukseli w dniu 13 listopada 2024 r.
TLP ponad podziałami w Parlamencie Europejskim
Pierwszym i najważniejszym punktem wizyty była konferencja zorganizowana w Parlamencie Europejskim wspólnie przez związek pracodawców Transport i Logistyka Polska oraz przez wspierających od lat branżę transportu drogowego posłów: Panią Elżbietę Łukacijewską i Pana Kosmę Złotowskiego.
W konferencji oprócz organizatorów wzięli także udział inni polscy posłowie zainteresowani problematyką społeczno-gospodarczą z większości partii reprezentowanych w unijnym parlamencie, urzędnicy reprezentujący Stałe Przedstawicielstwo RP w Brukseli, oraz inni zaproszeni goście.
Głównymi tematami dyskusji były: kryzys gospodarczy i jego konsekwencje dla polskiej i unijnej branży TSL oraz największe wyzwania dla transportu takie jak: polityka klimatyczna UE i związane z tym cele dekarbonizacyjne, brak kierowców, nieuczciwa konkurencja i problemy pasażerskiego transportu drogowego na jednolitym rynku.
Największą dyskusję i zainteresowanie polskich posłów wzbudziły wyzwania związane z dekarbonizacją transportu drogowego, o których mówił podczas konferencji Maciej Wroński Prezes TLP.
– Nie negujemy celów unijnej polityki klimatycznej, ale chcemy aby biznes sam wybierał narzędzia jakimi ten cel ma być osiągnięty. Elektryfikacja pojazdów oraz wykorzystanie wodoru jako nośnika energii nie mogą być jedynymi preferowanymi w unijnych przepisach technologiami służącymi do redukcji emisji CO2. Chcemy mieć możliwość stosowania jako równoważnych z punktu widzenia unijnej polityki klimatycznej źródeł zasilania takich jak: bioLNG, HVO100, e-paliwa i inne neutralne paliwa – apelował Prezes Wroński.
Spotkało się to ze zrozumieniem polskich posłów, którzy zadeklarowali gotowość do wsparcia wszelkich inicjatyw zmierzających do urealnienia przyjętych w poprzedniej kadencji założeń i przepisów Pakietu Fit for 55.
– W sprawach transportu drogowego i jego konkurencyjności na unijnym rynku od lat pracujemy wspólnie ponad politycznymi podziałami i nadal będziemy tak działać – zadeklarował poseł Kosma Złotowski.
– W obecnej kadencji Parlamentu Europejskiego mamy szansę, aby wprowadzić do unijnej polityki klimatycznej korekty mające na celu utrzymanie konkurencyjności polskiej i unijnej gospodarki – zapewniła posłanka Elżbieta Łukacijewska.
W dyskusji wzięli udział reprezentujący TLP przedstawiciele biznesu: Piotr Rutkowski – prezes i właściciel Targor-Truck, Jacek Nowakowski – wiceprzewodniczący Polskiej Platformy LNG i bioLNG oraz Marcin Chlewicki – radca prawny Flix-a. Podzielili się oni swoją perspektywą omawianych wyzwań, wskazując na praktyczne trudności we wdrażaniu części unijnych przepisów oraz ich skutki dla rynku i poszczególnych przedsiębiorstw.
TLP w DG MOVE oraz w DG CLIMA
Kolejnymi ważnymi spotkania w trakcie wizyty TLP w Brukseli w dniu 13 listopada br. były rozmowy z przedstawicielami dwóch dyrekcji Komisji Europejskiej: Dyrekcji Generalnej ds. Mobilności i Transportu (MOVE), a następnie z przedstawicielami Dyrekcji Generalnej ds. Działań na rzecz Klimatu (CLIMA).
Podczas spotkania w DG MOVE oprócz głównego tematu jakimi były oczywiście wyzwania dla branży transportu drogowego związane z polityką dekarbonizacyjną UE, poruszyliśmy m.in. temat nieuczciwej konkurencji (w tym braku pełnego wdrożenia Pakietu Mobilności przez część państw członkowskich UE), konieczności możliwie szybkiego zakończenia prac nad dyrektywą określającą masę i wymiary pojazdów (w tym dotyczącą pojazdów modułowych /EMS/), podjęcia na nowo prac nad zmianą rozporządzenia 1073/2009 (w tym rozszerzenia możliwości wykonywania kabotażu w przewozach pasażerskich i objęcia regulacją pojazdów przewożących od 7 do 9 osób).
Podczas rozmów poruszony został temat opłat za przejazd po unijnych drogach. Zdaniem TLP ulgi jakie dotyczącpojazdów z napędem elektrycznym i wodorowym powinny zostać rozszerzone na pojazdy wykorzystujące inne neutralne klimatycznie paliwa takiej jak: HVO100, bioLNG i paliwa syntetyczne.
Podczas rozmowy w DG MOVE nie zabrakło tematu wymiany tachografów cyfrowych. Z przedstawionych opinii wynika, że przewoźnicy odkładający decyzję o wymianie urządzeń rejestrujących na ostatnią chwilę, nie mogą liczyć na przedłużenie obowiązujących obecnie terminów.
Ostatnie w dniu 13 listopada spotkanie w DG CLIMA należało do najtrudniejszych. Osoby reprezentujące tę dyrekcję już na początku rozmów stwierdziły, że wszystkie analizy rynku wskazują, iż jedynym słusznym i ekonomicznie uzasadnionym rozwiązaniem służącym do ograniczenia emisji CO2 w transporcie drogowym jest elektryfikacja pojazdów i ewentualnie wykorzystanie zielonego wodoru.
Podczas dyskusji Prezes TLP Maciej Wroński wskazał na słabe punkty dostępnych na rynku analiz takie jak: błędne założenia dotyczące tempa spadku cen pojazdów elektrycznych, znacznie wyższe ceny energii elektrycznej niż te przyjęte w tych analizach oraz dużo niższe tempo rozwoju sieci infrastruktury zasilającej.
– Analizy będące podstawą elektryfikacji transportu, nie wzięły pod uwagę znikomej zdolności finansowej dominujących na europejskim rynku transportowym mikroprzedsiębiorców. Nie uwzględniono także dużo mniejszych dobowych przebiegów pojazdów elektrycznych, co oznacza że do wykonania tej samej pracy przewozowej potrzebne będzie nawet dwukrotne zwiększenie liczby pojazdów i kierowców – stwierdził Wroński. – A przecież już dziś na unijnym rynku pracy brakuje nam kilkaset tysięcy transportowych pracowników.
Wydaje się, że po przeszło godzinnej wymianie poglądów, doszło do większego zrozumienia potrzeb branży. Szczególnie że przedstawiciele TLP apelowali jedynie o pozostawienia możliwości wyboru źródeł zasilania przedsiębiorcom, nie negując założeń europejskiej polityki klimatycznej w obszarze.