W toczącej się debacie na temat bezpieczeństwa ruchu drogowego często pomijane są kwestie dotyczące manipulowania zapisami tachografów, które nie tylko stanowią czyn nieuczciwej konkurencji, ale ich skutki sprowadzają niebezpieczeństwo dla uczestników ruchu drogowego. Zmęczenie związane z przekraczaniem norm czasu pracy wywołuje podobne skutki jak stan nietrzeźwości lub po zażyciu substancji psychoaktywnych. Zwróciliśmy na ten problem uwagę w piśmie skierowanym na ręce Ministra Infrastruktury, Prokuratora Generalnego, Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz Głównego Inspektora Transportu Drogowego.
W naszej opinii obecne sankcje za manipulowanie zapisami tachografów są nieskuteczne zarówno w przypadku kierowców, jak i przedsiębiorców. A poziom i zakres przeprowadzanych kontroli tego rodzaju naruszeń jest w naszej ocenie co najmniej niewystarczający. Tolerowanie takiego stanu rzeczy naraża nas na poważne konsekwencje społeczne i gospodarcze. Wpływa bezpośrednio na pogorszenie się bezpieczeństwa na drogach, a także powoduje stopniową eliminację uczciwych przedsiębiorców z rynku przewozowego.
Przewoźnik używający nielegalnego oprogramowania obniża w znaczący sposób udział w wykonywanej pracy przewozowej kosztów stałych związanych z pojazdem (koszt leasingu, raty kredytów, amortyzacja pojazdu, ubezpieczenia, podatek od środków transportu etc.). Dla zobrazowania tej sytuacji można wskazać, że wykonywanie przewozów zgodnie z rozporządzeniem 561/2006 i z zachowaniem obowiązujących limitów prędkości pozwala na przebieg używanego do przewozów pojazdu na poziomie około 10 tysięcy kilometrów miesięcznie. Przy wykorzystaniu nielegalnego oprogramowania wyłączającego podstawowe funkcje tachografu oraz wyłączającego ograniczniki prędkości możliwe jest uzyskanie miesięcznego przebiegu na poziomie 20 tysięcy kilometrów. A to oznacza, że koszty stałe redukują się o połowę dla każdego jednego kilometra wykonanej pracy przewozowej. Z taką „konkurencją” nie jesteśmy w stanie wygrać!
Poza kwestią sankcji, odpowiedniego zadaniowania służb kontrolnych oraz zmiany ich priorytetów, kluczowe w naszej opinii wydaje się rozpoczęcie dyskusji na temat wzmocnienia kadrowego Inspekcji Transportu Drogowego oraz jej statusu, który zrównałby uprawnienia i obowiązki inspektorów z ich kolegami ze służb mundurowych. Ponadto, oczekujemy podjęcia, we współpracy z organami innych państw członkowskich UE, wspólnych działań w celu zwalczania działalności polegającej na produkcji i dystrybucji urządzeń i oprogramowania służącego do manipulowania zapisami tachografów. Jako TLP pozostajemy w pełnej gotowości wsparcia polskiej administracji w walce z tymi szkodliwymi dla branży i niebezpiecznymi dla ruchu drogowego praktykami.
Opracowała:
Beata Gorczyca
Dyrektor ds. Komunikacji TLP