10 października br. w siedzibie Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Warszawie odbyło się kolejne spotkanie poświęcone kwestii brexitu. Tym razem mieliśmy okazję porozmawiać m.in. z przedstawicielami służb celnych z Belgii, Francji i Holandii. W ich opinii brexit nie spowoduje większych utrudnień w przeprawach promowych do Zjednoczonego Królestwa. Są dobrze przygotowani i stale zwiększają swoje zasoby kadrowe, aby sprawnie dokonywać kontroli i odpraw celnych. Niemniej jednak TLP wyraziła pewne obawy i wskazała na problemy, jakie mogą się pojawić w związku z dodatkowymi kontrolami. Chodzi m.in. o zatory na drogach dojazdowych do portów i w samych portach oraz niebezpieczne zachowania imigrantów próbujących dostać się do Zjednoczonego Królestwa.
Reprezentujący belgijskie służby celne Christophe Cambien podkreślił, że już zatrudnionych zostało około 300 dodatkowych osób w ramach przygotowań do brexitu. Wskazał również na pozytywną stronę brexitu, jaką może być wysyłanie promami z portów belgijskich samych naczep z ładunkiem lub kontenerów. Pozwoli to uniknąć problemów z kontrolą kierowców i ich dokumentacji (w tym licencji wspólnotowych) zarówno po stronie Belgii, jak i Zjednoczonego Królestwa. Ponadto, Belgia przygotowała specjalny system komputerowy RX/Seaport, służący do rejestracji ładunków odprawianych z portów belgijskich. System ten nie jest obowiązkowy, ale z pewnością przyspieszy i ułatwi przeprowadzenie odprawy celnej.
Następnie Berenice Charret z Francji poinformowała, że przygotowano system nazywany „smart border”. Za jego pomocą pojazdy będą automatycznie kierowane na odpowiednie pasy wjazdowe na promy: zielony, pomarańczowy lub czerwony. Zielony oznaczać będzie płynny wjazd, pomarańczowy wymagać będzie pewnego stopnia dodatkowej weryfikacji ładunku, kierowcy lub pojazdu. Czerwony natomiast stosowany będzie dla pełnej, a tym samym najdłuższej, procedury kontrolnej.
Natomiast Djoeke Adimi z Ministerstwa Spraw Zagranicznych Holandii oraz Loekie Lekkers ze służb celnych tego kraju zwróciły uwagę na fakt, że to przygotowanie przewoźników i agencji celnych będzie kluczowe dla płynnego dokonywania odpraw pojazdów i ładunków w portach, nie tylko holenderskich. W Holandii zatrudniono już ponad 750 dodatkowych osób w tym celu. Przygotowany został również specjalny system komputerowy PORTBASE. Rejestracja w nim jest obowiązkowa dla wszystkich korzystających z portów w Holandii i wiąże się z opłatą (dostęp typu basic: około 250,00 euro).
Deklaracje eksportowe powinny być właściwie przygotowane i przesyłane za pomocą stosownych systemów informatycznych z odpowiednim wyprzedzeniem. W przypadku np. zmiany ciągnika już po przesłaniu deklaracji należy wypełnić i wysłać nową, zawierającą prawidłowe dane. Przewoźnicy powinni także pamiętać, aby posiadać nr EORI, zarówno w Polsce (https://puesc.gov.pl/eori), jak i osobny w Zjednoczonym Królestwie (https://www.gov.uk/eori)
TLP wskazała na wielce prawdopodobne zatory pojazdów na drogach dojazdowych do portów oraz niebezpieczne zachowania imigrantów. Przedstawiciele wszystkich obecnych na spotkaniu krajów zapewniali, że służby dbające o bezpieczeństwo będą licznie reprezentowane w portach i ich okolicach. Podkreślili jednocześnie, że miejsc parkingowych nie ma tam w odpowiednich ilościach i należy planować tak trasy i odpoczynki kierowców, aby nie wypadały one w samych portach. W przypadku problemów z odprawami na tablicach przy drogach dojazdowych do portów będą wyświetlane stosowne informacje z odpowiednim wyprzedzeniem, aby kierować się na wyznaczone drogi/porty alternatywne.
Ponadto, TLP zwróciła również uwagę na kwestię podstawowych dokumentów uprawniających do wykonywania przewozów drogowych do Zjednoczonego Królestwa. Obecny na spotkaniu Marcin Rzeszewicz, zastępca dyrektora departamentu współpracy międzynarodowej w ministerstwie infrastruktury potwierdził dotychczasowe informacje, że na mocy rozporządzenia 501/2019 od dnia brexitu do 31 grudnia 2019 r. przewozy będą wykonywane na podstawie licencji wspólnotowej, na dotychczasowych zasadach. Trwają prace w KE, aby termin ten przedłużyć do 31 lipca 2020 r. i wiele wskazuje, że tak też się stanie. Co jednak będzie po tej dacie, tego niestety nikt nie wie. Negocjacje pomiędzy UE a UK cały czas trwają…
PREZENTACJE SŁUŻB CELNYCH ORAZ KRAJOWEJ ADMINISTARCJI SKARBOWEJ:
Opracował:
Artur Kalisiak
Koordynator ds. Projektów Strategicznych TLP